Chẩn đoán giai đọạn nhiễm HIV theo WHO 1993

- Dựa vào CD4 và số lượng lymphocytes,nhiễm HIV được chia làm 3 giai đoạn A,B,C
CD4/mm3 Số lượng lymphocytes/mm3
A >500 >2000
B 200 - 499 100 - 1999
C <200 <1000

- Dựa trên lâm sàng,nhiễm HIV có 4 giai đoạn
1. Chưa có triệu chứng
2. Triệu chứng nhẹ
3. Triệu chứng nặng vừa
4. Rất nặng.
AIDS = Xét nghiệm nhóm C và/hoặc là lâm sàng nhóm 4

5. Wesrern Blot
Thử nghiệm xác định : kỹ thuật miễn dịch điện di WB đặc hiệu cho phép xác định các kháng thể kháng từng loại protein khác nhau của HIV.

5 Thu thập và chuyển mẫu
1 Cách thu thập mẫu
- Lấy máu tĩnh mạch,khoảng 1 đến 2 ml,không cần nhịn ăn.
- Sau khi lấy máu,cần phải lấy kim ra khỏi ống tiêm và bơm máu trực tiếp vào ống,không đậy kim lại vì dễ bị kim đâm vào tay.
- Cần ghi mã số trên ống trùng với mã số của mẫu trong sổ theo dõi.
- Huyết thanh được bảo quản ở 4 độ c trong vòng 24h,nếu lâu hơn phải để trong ngăn đá.
- Phải có chế độ lưu giữ mẫu dương tính hoặc nghi ngờ.
- Để thẳng đứng khi vận chuyển mẫu trong ống nhựa và có nắp đậy vặn xoắn.
2 Chuyển mẫu máu về nơi xét nghiệm khẳng định
- Đơn vị không có điều kiện xét nghiệm : gửi mẫu về labo có chức năng khẳng định để thực hiện và kèm phiếu xét nghiệm ghi rõ các chi tiết như trong sổ theo dõi.
- Đon vị có điều kiện xét nghiệm : Gửi mẫu dương tính lần một và lần hai về labo khẳng định trước khi thông báo cho bệnh nhân có kèm phiếu ghi rõ chi tiết như sổ theo dõi và kết quả xét nghiệm với tên thuốc thử và độ đậm quang học (ELISA).
3.Trả lời kết quả
- Ghi rõ kết quả các test xét nghiệm và có kết luận.kết quả chỉ có giá trị từ thời điểm lấy mẫu trở về trước.
+ Âm tính với test 1 : Không phát hiện kháng thể kháng HIV
Dương tính với test 1,thực hiện test 2
+ Âm tính với test 2 : Chưa phát hiện kháng thể kháng HIV,tham vấn và đề nghị xét nghiệm lại sau 4 tuần.
Dương tính với test 2,thực hiện test 3
+ Âm tính với test 3 : Chưa phát hiện kháng thể kháng HIV,tham vấn,đề nghị xét nghiệm lại sau 4 tuần.
Dương tính với test 3: Xác định nhiễm HIV,kháng thể HIV dương tính,đề nghị tham vấn

- Thực hiện 3 test (khác nhau) trên cùng mẫu máu.
+Dương tính với test 1 sẽ thực hiện tiếp test 2
+Dương tính với test 2 sẽ thực hiện test 3
+Dương tính với test 3 xác định mẫu có kháng thể kháng HIV

6. Phương cách xét nghiệm
1. Phương cách xét nghiệm : Tuỳ theo mục tiêu xét nghiệm
Phương cách 1 : An toàn truyền máu,hiến cơ quan và tinh dịch
Phương cách 2 : Giám sát trọng điểm
phương cách 3 : Chẩn đóan mọi trường hợp và trên mọi đối tượng
(Hiện nay đang áp dụng phương cách 3 trong xét nghiệm HIV)
2. Xét nghiệm khẳng định :
+ khi có yêu cầu trong nghiên cứu khoa học
+ khi có chỉ định đặc biệt
+ khi cần bằng chứng pháp lý.
3. Nghiêm cấm trộn lẫn các mẫu huyết thanh (phương pháp pool)

Phương cách 3 :

Huyết thanh

lần 1 : Elisa/test nhanh/ngưng kết
(+) (-)
lần 2 : Elisa/ngưng kết Không phát hiện kháng thể kháng HIV
(+) (-)
lần 3 : Elisa/ngưng kết --->Chưa phát hiện kháng thể kháng HIV
(+) tham vấn,đề nghị xét nghiệm lại sau 4 tuần
Kháng thể HIV dương tính

(Nguồn : Tài liệu huấn luyện TVV,UBPC AIDS TP.HCM,6/2008)